Czy pracodawca może sprawdzić trzeźwość pracownika alkomatem?

• Dorota Kraskowska
• /
• 18 września 2019

Prezes UODO w stanowisku wydanym w czerwcu 2019 roku stwierdził, że badanie stanu trzeźwości pracownika może przeprowadzić tylko policja, ale nie pracodawca. Opinia Urzędu wywołała wiele dyskusji. Ze stanowiskiem prezesa UODO zgodziło się Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. W związku z dyskusją w tym temacie pytanie o legalność kontroli pracowników przez pracodawcę za pośrednictwem alkomatu skierował do resortu pracy Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorstw.

Dlaczego pracodawca nie może tego zrobić? Stan trzeźwości pracownika należy do danych dotyczących zdrowia, określonych w art. 9 ust. 1 RODO.  Zgodnie z art. 17 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, stan trzeźwości pracownika można sprawdzać tylko wtedy, gdy łącznie są spełnione dwa warunki:

1. badanie odbywa się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu,

2. badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (np. policja), zaś zabiegu pobrania krwi dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe, co ma zapewnić wiarygodność wyniku badania.

Resort pracy w odpowiedzi na to wystąpienie zgodził się z Prezesem UODO nie tylko w kwestii wykładni przepisów dotyczących badania stanu trzeźwości pracowników. Wskazał również, że objaśnienia prawne ustawy Prawo przedsiębiorców służą jedynie zapewnieniu jednolitego stosowania przepisów prawa z zakresu działalności gospodarczej. Nie powinny one zatem być stosowane do przepisów RODO, czyli aktu prawnego o zakresie szerszym, niż działalność gospodarcza. Ministerstwo wskazało, że organem sprawującym nadzór nad właściwym przestrzeganiem przepisów o ochronie danych osobowych jest zaś Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Prezes UODO również zwrócił się do rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw z wyjaśnieniem, w którym wskazał, że objaśnienia prawne określone w ustawie Prawo przedsiębiorców nie dotyczą przepisów o ochronie danych osobowych. Ponadto zwracanie się z wnioskiem o wyjaśnienie regulacji z zakresu ochrony danych osobowych, do innych organów, aniżeli powołany do tego Prezes UODO, może narazić przedsiębiorców na niepewność prawną, gdyby stanowiska w danej kwestii okazały się rozbieżne. Jakiekolwiek interpretacje dotyczące ochrony danych osobowych nie są bowiem wiążące dla Prezesa UODO.

UODO przypomina, że jeżeli ustawodawca postanowi umożliwić pracodawcom samodzielne przeprowadzanie badań stanu trzeźwości pracowników, to będzie wówczas bacznie przyglądał się takiej inicjatywie, by zostały zapewnione gwarancje dla praw i wolności osób. Potrzeba zapewnienia bezpieczeństwa publicznego nie może nie uwzględniać prawa do prywatności i godności pracowników.

Na podstawie komunikatu UODO

Czytaj także: Rękojmia dla przedsiębiorcy jak dla zwykłego Kowalskiego?

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami za zakresu bezpieczeństwa, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych.