Które maszyny i urządzenia powinny mieć instrukcję BHP

Kluczowe wymagania

Maszyny i inne urządzenia techniczne wykorzystywane w procesach pracy powinny w szczególności chronić pracowników przed urazami, niebezpiecznymi substancjami chemicznymi, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym hałasem, drganiami mechanicznymi i promieniowaniem, a także innymi szkodliwymi i niebezpiecznymi czynnikami środowiska pracy, a także uwzględniać zasady ergonomii.

Pracodawcy powinni wyposażyć maszyny i inne urządzenia techniczne niespełniające tych wymagań w odpowiednie zabezpieczenia. Jeżeli konstrukcja zabezpieczeń zależy od warunków lokalnych, pracodawcy są odpowiedzialni za wyposażenie maszyn lub innych urządzeń technicznych w odpowiednie zabezpieczenia. Nowe maszyny, narzędzia i urządzenia techniczne powinny spełniać wymagania oceny zgodności, co potwierdzane jest odpowiednim oznakowaniem, w tym znakami CE, deklaracjami zgodności i wymaganymi instrukcjami.

1(22) 2024 SECURITY MAGAZINEMonika Świetlińska

Maszyny i inne urządzenia techniczne muszą być obsługiwane przez osoby odpowiednio przeszkolone w zakresie bezpiecznej obsługi i poinformowane o ryzyku związanym z obsługą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami. Z maszynami i innymi urządzeniami technicznymi należy postępować zgodnie z instrukcjami. Instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy należy udostępnić pracownikom do stałego użytku. Maszyny powinny być wyposażone w łatwo identyfikowalne i odpowiednio oznakowane urządzenia oddzielające je od wszelkich źródeł energii. Włączenie zasilania nie może stwarzać zagrożenia dla osób obsługujących maszyny.

Elementy ruchome i inne części maszyn, w szczególności elementy przeniesienia napędu, z którymi istnieje ryzyko kontaktu (w tym paski, przekładnie i łańcuchy) należy przykryć osłonami lub zabezpieczyć innymi urządzeniami zabezpieczającymi. Osłony i inne urządzenia zabezpieczające powinny być odpowiednio trwałe i wyposażone w elementy zabezpieczające sprzężone z układami sterowania, tak aby:

• maszyny natychmiast zatrzymują się po ich usunięciu, otwarciu lub dezaktywacji;
• maszyny nie uruchamiają się automatycznie po ponownym włączeniu, zamknięciu lub uruchomieniu.

Prace serwisowe powinny być wykonywane przez kompetentny personel zgodnie z instrukcjami.

Maszyny uszkodzone w trakcie pracy należy natychmiast zatrzymać, odłączyć od źródła zasilania i odpowiednio oznakować lub zabezpieczyć przed użytkowaniem. Naprawy powinny być wykonywane przez kompetentny personel, zgodnie z instrukcjami bezpieczeństwa i higieny pracy. Podczas montażu, demontażu i obsługi maszyn, w tym obsługi, należy przestrzegać wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wymagań ergonomii, zgodnie z instrukcjami. Maszyny należy ustawiać, instalować i użytkować w sposób minimalizujący ryzyko zawodowe, w szczególności poprzez:

zapewnienie wystarczającej przestrzeni pomiędzy ruchomymi częściami maszyn a ruchomymi lub nieruchomymi elementami w ich otoczeniu;

zapewnienie, że wszystkie użyte lub wyprodukowane materiały lub energia zostaną bezpiecznie dostarczone na stanowiska pracy i odebrane.

Kontrola

Elementy sterujące maszyny mające wpływ na bezpieczeństwo muszą być wyraźnie widoczne i możliwe do zidentyfikowania oraz odpowiednio oznakowane. Sterowanie nie może powodować żadnych zagrożeń, w szczególności na skutek niezamierzonego użycia. Wszystkie maszyny powinny być wyposażone w urządzenia sterujące, za pomocą których można je bezpiecznie i całkowicie zatrzymać. Element sterujący stopem powinien mieć pierwszeństwo przed innymi elementami sterującymi. Uruchomienie maszyn powinno być możliwe jedynie poprzez celowe działanie na urządzeniach sterujących. Jeżeli jest to konieczne ze względu na zagrożenia stwarzane przez maszyny i normalny czas ich zatrzymania, maszyny powinny być wyposażone w urządzenia do zatrzymania awaryjnego.

Jeżeli maszyny obsługiwane są wspólnie lub stwarzają zagrożenie dla otoczenia, należy zapewnić urządzenia ostrzegawcze i alarmowe generujące łatwo dostrzegalne i zrozumiałe sygnały. Maszyny wielostanowiskowe powinny być wyposażone w urządzenia sygnalizacji akustycznej lub świetlnej, automatycznie emitujące sygnał przy każdym uruchomieniu maszyn. Sygnały powinny być odbierane na wszystkich stacjach.

Kto może być zwolniony ze szkolenia okresowego BHP? Joanna Gościńska

Elementy ruchome i inne części maszyn stwarzające ryzyko kontaktu należy osłonić osłonami do wysokości co najmniej 2,5 m nad poziomem podłogi (podestu) na stanowisku pracy lub wyposażyć w inne skuteczne urządzenia zabezpieczające. Wyjątkiem są przypadki, w których wymagania te nie mogą być spełnione ze względu na funkcję maszyn. Pasy, łańcuchy, taśmy, przekładnie i inne elementy układu napędowego, a także stwarzające ryzyko upadku części maszyn, umieszczone nad stanowiskami pracy lub przejściami na wysokości powyżej 2,5 m nad poziomem podłogi, powinny być osłonięte trwałymi osłonami, co najmniej na spód.

Osłony stosowane w maszynach powinny uniemożliwiać bezpośredni dostęp do strefy niebezpiecznej. Osłony częściowe (wykonane z siatki, blachy perforowanej, prętów itp.) należy umieszczać w takiej odległości od elementów niebezpiecznych, aby przy danej wielkości i kształcie otworów uniemożliwiał bezpośredni kontakt z tymi elementami. Odległości bezpieczeństwa określone są w polskich normach.

Maszyny należy oznakować symbolami i kolorami bezpieczeństwa.

Wymagania dotyczące urządzeń ochronnych

Urządzenia ochronne stosowane w maszynach powinny spełniać następujące wymagania ogólne:

• zapewnić bezpieczeństwo pracownikom bezpośrednio obsługującym maszyny i osobom znajdującym się w ich pobliżu;
• być niezawodne, odpowiednio trwałe i mocne;
• działać automatycznie, niezależnie od operatorów (jeśli jest to właściwe i wykonalne);
• nie można ich łatwo usunąć ani odłączyć bez pomocy narzędzi;
• nie utrudniać wykonywania lub monitorowania operacji technologicznych, nie stwarzać zagrożeń ani nie narażać pracowników na dodatkowe obciążenie fizyczne lub psychiczne.

Urządzenia zabezpieczające w maszynach szczególnie niebezpiecznych powinny być zaprojektowane w taki sposób, aby:

• maszyny lub ich niebezpieczne elementy zatrzymują się natychmiast po usunięciu, otwarciu lub dezaktywacji urządzeń zabezpieczających lub gdy nie można zdjąć lub otworzyć osłon, gdy zakryte elementy są w ruchu;
• maszyny nie uruchamiają się automatycznie po ponownym założeniu, zamknięciu lub uruchomieniu urządzeń ochronnych.
• Proszę zanotować! Maszyny nie mogą być użytkowane bez wymaganych urządzeń ochronnych lub jeżeli urządzenia te są nieprawidłowo zastosowane.

Konserwacja

Maszyny, narzędzia i urządzenia ochronne w nich stosowane powinny być utrzymywane w dobrym stanie technicznym i utrzymywane w czystości, aby podczas obsługi nie zagrażały bezpieczeństwu i zdrowiu pracowników. Należy je stosować wyłącznie w procesach i warunkach, do których są przeznaczone. Prace serwisowe powinny być wykonywane przez kompetentny personel zgodnie z instrukcjami.

Maszyny będące w ruchu nie mogą być pozostawiane bez nadzoru i nadzoru, chyba że instrukcja obsługi i konserwacji stanowi inaczej. Pracodawcy muszą określić typy maszyn, które wymagają stałej obsługi i które mogą spowodować katastrofę, eksplozję lub pożar, jeśli zostaną pozostawione bez nadzoru, a także określić szczegółowe warunki obsługi i nadzorowania tych maszyn.

Maszyny będące w ruchu nie mogą być naprawiane, czyszczone ani smarowane, z wyjątkiem smarowania za pomocą specjalnych urządzeń określonych w instrukcjach obsługi i konserwacji. Pracownicy odpowiedzialni za obsługę maszyn z ruchomymi elementami nie mogą pracować w odzieży z luźnymi (wiszącymi) częściami (takimi jak luźne rękawy, krawaty, szaliki, fraki) i bez nakrycia głowy zakrywającego włosy.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami za zakresu bezpieczeństwa, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych.