Wybory 2020: prezes UODO o danych osobowych wyborców pozyskanych przez Pocztę Polską

• Dorota Kraskowska
• /
• 28 kwietnia 2020

Zgodnie z przyjętą przez Sejm ustawą, wybory prezydenckie będą przeprowadzone wyłącznie w formie korespondencyjnej. Taki sposób głosowania ma w opinii rządu zabezpieczyć obywateli przed rozprzestrzenianiem się choroby COVID-19. Obsługa wyborów korespondencyjnych została powierzona Poczcie Polskiej. Operator pocztowy zwrócił się do prezydentów miast, burmistrzów i wójtów z pismami o przekazanie  danych obywateli ze spisu wyborców. Czy samorządy mogą przekazać Poczcie Polskiej spisy wyborców? Wątpliwości w tej sprawie mają nie tylko samorządowcy, ale również część wyborców zaniepokojonych kwestią legalności przetwarzania swoich danych osobowych.

Nie ustają również kontrowersje wokół terminu wyborów prezydenckich, które mają odbyć się 10 maja, a ewentualna druga tura — 24 maja. Po majówce zostaną otwarte hotele, galerie handlowe, żłobki i przedszkola oraz niektóre biblioteki, muzea i galerie sztuki. Wszystko wskazuje więc na to, że w terminie okołowyborczym gospodarka i funkcjonowanie społeczne powoli zaczną wracać do normy poprzez znoszenie kolejnych ograniczeń. Nie zmienia to jednak faktu, że 10 maja wciąż będziemy funkcjonować w czasach pandemii. Naukowcy, lekarze, a także politycy po raz kolejny zmieniają prognozowany termin szczytu zachorowań w Polsce. Zahamowanie tempa rozwoju epidemii miało nastąpić pod koniec kwietnia, obecnie minister Szumowski mówi o szczycie zachorowań jesienią.

UODO o działaniach Poczty Polskiej w sprawie pozyskania danych wyborców

Do Urzędu Ochrony Danych Osobowych zaczęły napływać liczne pytania w związku ze sposobem pozyskania danych osobowych wyborców przez operatora pocztowego w celu organizacji wyborów prezydenckich. W związku z wątpliwościami o legalność takich działań, Prezes UODO wydał stanowisko w tej sprawie. Zaznaczył na wstępie, że to Państwowa Komisja Wyborcza, a nie Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, jest odpowiedzialna za sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego, prowadzeniem i aktualizowaniem rejestru wyborców, sporządzaniem spisów wyborców oraz właściwym przebiegiem wyborów. Powołał się na przepisy koronawirusowej specustawy regulującej nowe zasady funkcjonowania w czasach pandemii. 

W oświadczeniu czytamy, że godnie z art. 99 ustawy z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa, operator wyznaczony w rozumieniu ustawy Prawo pocztowe (z 23 listopada 2012 r.) po złożeniu przez siebie wniosku w formie elektronicznej, otrzymuje dane z rejestru PESEL, innego spisu lub rejestru znajdującego się w posiadaniu organu administracji publicznej, jeżeli dane te są potrzebne do realizacji zadań związanych z organizacją wyborów prezydenckich lub w celu wykonania innych obowiązków nałożonych przez organy administracji rządowej. Dane przekazywane są wyznaczonemu operatorowi w formie elektronicznej, w terminie nie dłuższym niż 2 dni robocze od dnia otrzymania wniosku. Wyznaczony operator jest uprawniony do przetwarzania danych wyłącznie w takim celu, w jakim je otrzymał.

W opinii Prezesa UODO Poczta Polska jest uprawniona do pozyskania od gmin danych osobowych, jeżeli zachodzi jedna z dwóch przesłanek (występujących niezależnie od siebie). W pierwszej sytuacji udostępnienie danych jest możliwe, jeżeli są one potrzebne do realizacji czynności związanych z organizacją wyborów prezydenckich. Drugi przypadek, kiedy dane mogą być udostępnione dotyczy sytuacji, w której dane są potrzebne w celu wykonania innych obowiązków nałożonych przez organy administracji rządowej. Prezes UODO podkreśla, że obecnego stanu prawnego pierwsza przesłanka nie dotyczy, ale występowanie drugiej wskazuje na legalność działań Poczty Polskiej.

Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej zajął 23 kwietnia br. stanowisko określające rolę operatora pocztowego oraz obowiązek współpracy z nim w zakresie udostępnienia danych ze spisu wyborców: “...należy uznać, że istnieje podstawa prawna do udostępniania tych danych operatorowi pocztowemu, o ile wniosek operatora o udostępnienie danych spełnia wymagania co do formy określone wyżej wymienionym przepisem prawa. Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 1 lit. c rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych, przetwarzanie jest zgodne z prawem, jeżeli jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze”.       

Prezes UODO przypomina art. 5 RODO, ust. 1 lit. f mówiący o tym, że dane muszą być przetwarzane w sposób zapewniający bezpieczeństwo danych osobowych, w tym ochronę przed niedozwolonym lub niezgodnym z prawem przetwarzaniem oraz przypadkową utratą, zniszczeniem lub uszkodzeniem, za pomocą odpowiednich środków technicznych lub organizacyjnych. W związku z tym operator pocztowy jest zobowiązany do odpowiedniego zabezpieczenia systemów informatycznych stosowanych do przetwarzania tych danych w celu jak najwyższego stopnia zminimalizowania ryzyka ich ujawnienia. Prezes UODO podkreśla, że podczas wyborów korespondencyjnych, w celu wyeliminowania ryzyka naruszenia praw lub wolności osób głosujących w wyborach, trzeba wdrożyć odpowiednie środki organizacyjne w celu zapewnić bezpieczeństwa adekwatnego do ryzyka.

Na koniec Prezes UODO zapewnia, że uważnie obserwuje cały proces wyborczy i współpracuje z inspektorami ochrony danych osobowych, a jeśli wystąpią jakieś naruszenia, zamierza podjąć niezbędne kroki wobec administratorów danych.

źródło: www.uodo.gov.pl

Jak prezes UODO nakłada administracyjne kary pieniężne? Alicja Skibińska

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami za zakresu bezpieczeństwa, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych.