Jakie są prawa ofiar ataków socjotechnicznych? Co robić po zauważeniu oszustwa?

Rozpoznawanie ataków socjotechnicznych

Ataki socjotechniczne to nie tylko cyberzagrożenia, ale także manipulacja psychologiczna. Oszuści mogą podszywać się pod zaufane instytucje, korzystać z fałszywych danych lub przekłamań, aby wyłudzić informacje lub środki finansowe.

Najważniejszą zasadą jest ostrożność i rozwijanie umiejętności rozpoznawania podejrzanych sytuacji. Warto korzystać z aktualnych informacji i raportów na temat najnowszych technik socjotechnicznych.

Prawa ofiar ataków socjotechnicznych

Ofiary ataków socjotechnicznych mają konkretne prawa, które chronią ich interesy. Jednym z kluczowych dokumentów regulujących te kwestie jest Ogólny Rozporządzenie o Ochronie Danych (RODO). 

10(19) 2023 SECURITY MAGAZINE Rafał Stępniewski

Prawo do dostępu do danych osobowych. Zgodnie z RODO każda osoba ma prawo do uzyskania informacji na temat przetwarzania jej danych osobowych. W przypadku ataków socjotechnicznych, osoba poszkodowana może żądać od organizacji lub osoby przetwarzającej dane, aby udostępniły jej informacje na temat zbieranych i przechowywanych danych, w tym odbiorców tych danych. To pozwala ofiarom dowiedzieć się, które informacje zostały wykorzystane przez oszustów i w jaki sposób.

Prawo do usunięcia danych (prawo do bycia zapomnianym). RODO gwarantuje ofiarom ataków socjotechnicznych prawo do usunięcia swoich danych osobowych w określonych okolicznościach. Jeśli dane te nie są już niezbędne do celów, dla których zostały zebrane przez firmę, która została zaatakowana, ofiara może zażądać ich usunięcia. To ważne w przypadku, gdy osoba padła ofiarą oszustwa lub przekłamania.

Prawo do informacji o naruszeniach danych. Jeśli doszło do naruszenia bezpieczeństwa danych, na przykład w wyniku ataku socjotechnicznego na podmiot, który przechowuje dane ofiary, ta ma prawo do natychmiastowej informacji od administratora danych lub tegoż podmiotu. Ta informacja obejmuje charakter naruszenia, potencjalne skutki oraz środki podjęte w celu przywrócenia bezpieczeństwa danych.

Prawo do sprzeciwu. Osoba, której dane osobowe są przetwarzane, ma prawo w dowolnym momencie sprzeciwić się temu przetwarzaniu, w szczególności w przypadkach, gdy przetwarzanie ma na celu marketing bezpośredni lub może naruszać jej prawa i wolności.

Prawo do rekompensaty i odszkodowania. Jeśli ofiara ataku socjotechnicznego poniosła straty finansowe lub cierpienie psychiczne w wyniku naruszenia danych osobowych, może mieć prawo do odszkodowania lub rekompensaty od osoby lub organizacji odpowiedzialnej za naruszenie.

Prawo do edukacji i świadomości. Obok praw regulowanych przez RODO, każda osoba powinna być świadoma swoich praw i odpowiednich środków ochrony przed atakami socjotechnicznymi. Warto inwestować w edukację i szkolenia w zakresie cyberbezpieczeństwa, aby unikać oszustw i manipulacji.

Jak chronić swoją tożsamość w sieci przed atakami socjotechnicznymi?Katarzyna Leszczak

Wnioski wynikające z tych praw są jasne. Ofiary ataków socjotechnicznych mają narzędzia i prawa, które pozwalają im bronić się przed oszustami. Ważne jest, aby korzystać z tych praw i działać zgodnie z obowiązującymi przepisami, aby zwiększyć własne bezpieczeństwo online i minimalizować ryzyko padnięcia ofiarą przyszłych ataków socjotechnicznych.

Jak reagować po zauważeniu oszustwa?

Ataki socjotechniczne mogą dotknąć każdego z nas, ale zrozumienie swoich praw oraz wiedza na temat skutecznych działań po zauważeniu oszustwa są kluczowe w zapewnieniu sobie ochrony. Zachowanie spokoju, zgłoszenie incydentu odpowiednim służbom oraz ochrona swoich danych osobowych to kluczowe kroki, które pomogą nam uniknąć niepożądanych konsekwencji ataków socjotechnicznych. Warto być czujnym i gotowym do działania w obliczu tego typu zagrożeń.

Jako ofiara ataku możesz podjąć szereg konkretnych kroków w celu ochrony swoich interesów i minimalizacji szkód. Oto co możesz zrobić:

1. Najważniejszym krokiem jest jak najszybsze zgłoszenie incydentu odpowiednim organom lub instytucjom. W przypadku ataków na dane osobowe lub przestępstw związanych z internetem, należy skontaktować się z lokalną jednostką policji lub UODO (Urząd Ochrony Danych Osobowych).
2. Jeśli podejrzewasz, że twoje urządzenia zostały zainfekowane lub naruszone, odłącz je od sieci internetowej i zabezpiecz je przed dalszym dostępem nieautoryzowanych osób. Przeskanuj komputer lub inne urządzenia przy użyciu aktualnego oprogramowania antywirusowego. Jeśli nie wiesz jak, poszukaj wśród lokalnej społeczności informacji, która z lokalnych firm może to zrobić profesjonalnie. Odradzamy korzystanie z usług tych, którzy nie chcą zostawić dowodu wykonanej usługi.
3. Natychmiast zmień hasła dostępowe do swoich kont internetowych, poczty elektronicznej, mediów społecznościowych i innych usług online. Upewnij się, że nowe hasła są trudne do odgadnięcia i nie używaj tych samych haseł do różnych kont.
4. Jeśli podejrzewasz, że atak mógł być związany z twoim dostawcą usług internetowych (np. włamanie do routera), powiadom go o incydencie i poproś o zmianę hasła dostępowego.
5. Jeśli jesteś pracownikiem lub przedstawicielem firmy lub instytucji, której systemy padły ofiarą ataku, natychmiast poinformuj odpowiednie służby IT lub dział bezpieczeństwa. Współpraca z wewnętrznymi ekspertami może pomóc w zrozumieniu i rozwiązaniu problemu.
6. Jeśli cyberatak wiąże się z próbą wyłudzenia środków finansowych lub innego rodzaju oszustwem, natychmiast zgłoś to swojemu bankowi i skontaktuj się z organami ścigania, takimi jak policja lub Prokuratura.
7. Staraj się zachować wszelkie dostępne dowody związane z atakiem, takie jak e-maile, wiadomości, pliki lub inne informacje, które mogą pomóc w śledztwie i identyfikacji sprawców.
8. Regularnie monitoruj swoje konta bankowe, karty kredytowe oraz inne źródła finansowe, aby wykryć nieautoryzowane transakcje. Jeśli twój numer PESEL lub inne dane osobowe zostały naruszone, bądź czujny na próby kradzieży tożsamości.
9. Po incydencie warto zainwestować czas w edukację na temat bezpieczeństwa online i uczyć się, jak unikać podobnych sytuacji w przyszłości.

Ochrona danych osobowych a phishingDamian Jemioło

Warto pamiętać, że szybka reakcja jest kluczowa w przypadku cyberataku. Im szybciej podjęte zostaną odpowiednie kroki, tym większa szansa na zminimalizowanie potencjalnych szkód. Dlatego niezwłoczne zgłoszenie incydentu i podjęcie działań w celu ochrony swojej prywatności i bezpieczeństwa online jest niezwykle istotne.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami za zakresu bezpieczeństwa, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych.