Oszustwa w Internecie. Na jakie działania uczulać bliskich?

Z Internetu korzysta wiele osób: dzieci, dorośli, seniorzy. Każda z tych grup narażona jest na różnego rodzaju oszustwa. Niezbędna jest wiedza na ich temat oraz wsparcie bliskich i odpowiednia edukacja są bardzo potrzebne!

  • Małgorzata Łaziuk
  • /
  • 30 października 2024

Oszustwa w Internecie — na co trzeba uważać?

To jedno z najczęstszych zagrożeń dla użytkowników sieci. Bardzo popularną metodą wykorzystywaną przez cyberprzestępców jest phishing. Polega on na wysyłaniu wiadomości, które podszywają się pod znane i zaufane instytucje, takie jak banki, czy popularne firmy usługowe. Wiadomości zawierają linki lub załączniki przekierowujące użytkownika na fałszywą stronę internetową, łudząco przypominającą oryginalną witrynę. Kolejnym krokiem jest prośba o podanie poufnych danych, takich jak numery kont, hasła czy dane osobowe, które następnie trafiają w ręce oszustów.

Innym sposobem oszukiwania w Internecie są fałszywe oferty zakupowe, szczególnie na platformach e-commerce. Cyberprzestępcy oferują produkty po znacznie niższych cenach, wzbudzając zainteresowanie potencjalnych kupujących. Po dokonaniu płatności kupujący nie otrzymuje jednak zamówionego towaru ani zwrotu środków, a kontakt ze „sprzedawcą” nagle się urywa. Tego typu oszustwa nie ograniczają się jedynie do towarów – często dotyczą także biletów, rezerwacji wakacyjnych czy elektroniki, która zawsze znajduje nabywców.

E-oszustwa bardzo często przybierają także formę fałszywych powiadomień o wygranych czy spadkach. W tego typu scenariuszu użytkownik otrzymuje wiadomość o dużej wygranej lub dziedziczeniu znacznej kwoty od „dalekiego krewnego”, ale aby ją otrzymać, musi najpierw zapłacić opłatę manipulacyjną lub podać dane swojego konta bankowego. Po przesłaniu opłaty lub podaniu informacji użytkownik traci środki, nie uzyskując żadnej nagrody, ponieważ wygrana jest jedynie fałszywym pretekstem.

Edukacja na temat oszustw online i telefonicznych — czy jest ważna?Edukacja na temat oszustw online i telefonicznych — czy jest ważna? Małgorzata Łaziuk

Groźne są również tzw. oszustwa randkowe, w których przestępcy podszywają się pod atrakcyjne osoby na portalach randkowych, często tworząc długotrwałe relacje z ofiarą. Po pewnym czasie oszuści zaczynają prosić o pieniądze, tłumacząc się nagłą chorobą, problemami finansowymi lub potrzebą opłacenia podróży. Takie oszustwa są psychologicznie dotkliwe, ponieważ przestępcy wykorzystują uczucia i zaufanie ofiar, które często nawet po oszustwie czują się emocjonalnie związane z oszustem.

Nie można też zapominać o ofertach fałszywych pożyczek — to kolejna forma wyłudzania pieniędzy online. Oszuści, podszywając się pod firmy pożyczkowe, oferują szybkie i łatwe pożyczki, szczególnie bez weryfikacji zdolności kredytowej. Aby jednak z niej skorzystać należy wpłacić określoną opłatę „wstępną”. Po jej uiszczeniu kontakt z rzekomą firmą pożyczkową się urywa, a pożyczkobiorca zostaje bez pieniędzy i bez pożyczki. Uważać trzeba również na ogłoszenia o pracę, szczególnie te, w których ktoś prosi o udostępnienie konta bankowego, czy sprzedaż produktów na różnych portalach (także ze swojego konta) — istnieje możliwość, że artykuły nigdy nie dotrą do kupujących, a "pracownik" zostanie oskarżony o współudział w przestępstwie.

To najpopularniejsze, ale niestety nie jedyne formy oszustw internetowych: bazują one przede wszystkim na manipulacji, wykorzystaniu emocji i nieświadomości użytkowników. By uniknąć ich konsekwencji, warto kierować się zasadami bezpieczeństwa w sieci: nie otwierać podejrzanych linków, dokładnie sprawdzać tożsamość nadawców wiadomości, unikać pochopnych transakcji z niezweryfikowanymi sprzedawcami oraz stosować oprogramowanie zabezpieczające.

Na co uczulać bliskich?

Warto wspomnieć bliskim, że niezbędne jest zwracanie uwagi na wiadomości e-mail i SMS-y od nieznanych nadawców, szczególnie jeśli zawierają linki lub prośby o podanie danych osobowych. Fałszywe wiadomości często przypominają korespondencję od banków, firm kurierskich czy instytucji publicznych, a ich celem jest wyłudzenie danych logowania lub danych finansowych.

Kolejną istotną kwestią jest ostrożność przy zakupach w Internecie. Bliscy powinni sprawdzać opinie o sprzedawcach i wybierać tylko renomowane sklepy internetowe. Warto unikać ofert, które wydają się zbyt atrakcyjne – znacznie niższa cena może być sygnałem, że mamy do czynienia z oszustem. Konieczna jest również kontrola certyfikatów SSL na stronach internetowych.

Oszustwa miłosne w Internecie. Jakie sztuczki są stosowane?Oszustwa miłosne w Internecie. Jakie sztuczki są stosowane?Małgorzata Łaziuk

Dobrym nawykiem jest także unikanie klikania w linki lub pobierania plików z nieznanych źródeł. Kliknięcie w nieodpowiedni link może skutkować zainfekowaniem urządzenia złośliwym oprogramowaniem, które może przejąć kontrolę nad komputerem, skopiować dane lub zaszyfrować pliki, żądając okupu za ich odblokowanie. Dlatego warto przypominać o aktualizacji oprogramowania antywirusowego i instalowaniu aplikacji wyłącznie z zaufanych źródeł.

Warto także uczulać bliskich na zachowanie ostrożności na portalach randkowych. Niestety, cyberprzestępcy często wykorzystują relacje budowane w Internecie, by wyłudzać pieniądze na rzekome leczenie, trudną sytuację finansową czy podróż. Prośby o wsparcie finansowe od osób, z którymi kontakt jest wyłącznie wirtualny, powinny wzbudzać podejrzenia.

Zwracanie uwagi na te podstawowe zasady i konsekwentne ich przestrzeganie pomaga uniknąć wielu internetowych zagrożeń. Dzięki odpowiedniej edukacji można poruszać się po cyfrowym świecie bardziej świadomie i pewnie, zmniejszając ryzyko stania się ofiarą internetowych oszustw.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami za zakresu bezpieczeństwa, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych.

Potrzebujesz wsparcia lub szukasz rozwiązań w zakresie zagadnienia, o którym mowa w artykule?

Najnowsze tematy

WSPÓŁPRACA

Blogi tematyczne

Prawo konsumenckie 2021
Blog prawa e-commerce
Prawo konsumenckie
Security Magazine
Poradnik: wszystko o zgodzie RODO i obowiązkach informacyjnych RODO
Kliknij aby wrócić do strony głównej

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych artykułach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!